Infectieziekten die overgedragen worden door andere steekmuggen

Westnijlkoorts

Westnijlkoorts wordt veroorzaakt door het westnijlvirus (WNV). Er zijn 8 typen of ‘lineages’ van het westnijlvirus maar slechts 2 veroorzaken ziekte bij de mens. WNV-lineage 1 komt in grote delen van de wereld voor zoals Amerika, Afrika (o.a. in het stroomgebied van de Nijl), West-Azië, het Midden-Oosten en Europa, terwijl WNV-lineage 2 eerder beperkt is tot Afrika en Europa. 

Het virus komt vooral voor bij (trek)vogels en kan ook op de mens overgedragen worden door bepaalde soorten muggen van het Culex geslacht, waartoe ook de huismug behoort. Naast de mens  kunnen ook zoogdieren zoals paarden besmet worden. Zowel mens als paard zijn toevallige gastheren Organisme dat een ziekteverwekker kan herbergen. In de context van de ecologie van de mug, is gastheer de soort waar de mug zich op voedt. omdat de transmissiecyclus enkel tussen vogels en muggen verloopt. Mensen en paarden zijn zogenaamde doodlopende of ‘dead end’ gastheren Organisme dat een ziekteverwekker kan herbergen. In de context van de ecologie van de mug, is gastheer de soort waar de mug zich op voedt. voor het virus, omdat het virus zich in deze gastheren Organisme dat een ziekteverwekker kan herbergen. In de context van de ecologie van de mug, is gastheer de soort waar de mug zich op voedt. niet verder ontwikkelt, zodat er onvoldoende virus in het bloed is om bij een beet de mug te besmetten en zo de verdere overdracht van de ziekte mogelijk te maken. 

De meeste gevallen bij de mens worden gemeld in Noord-Amerika en Canada. In Europa werd het virus aanvankelijk geïntroduceerd door trekvogels uit Afrika. Het virus is momenteel endemisch De voortdurende circulatie van bepaalde ziekteverwekkers in een populatie of gebied. in verschillende gebieden van Zuid- en Centraal-Europa. In 2018 werd in Europa het hoogst aantal gevallen gemeld sinds de start van de registraties. De voorbije jaren werden voor het eerst autochtone gevallen Lokale besmetting met ziekteverwekkers. Een autochtoon geval is een plaatselijk verworven geval. bij de mens gemeld in Duitsland (2019 en 2020) en in Nederland (2020). 
Uitzonderlijk is overdracht van mens tot mens wel mogelijk via bloedtransfusie, orgaantransplantatie of tijdens de zwangerschap, bevalling of borstvoeding.

Wat zijn de ziekteverschijnselen en complicaties?

Na een incubatietijd Tijd tussen het moment van besmetting en het ontstaan van symptomen. van twee tot 14 dagen ontwikkelt ongeveer één op vijf geïnfecteerde personen klachten als hoofdpijn, spierpijn, koorts, huiduitslag en opgezette lymfeklieren. De meeste mensen herstellen volledig maar soms kan vermoeidheid weken tot maanden aanhouden. 

In zeldzame gevallen (1% van de infecties) ontwikkelen geïnfecteerde personen een ernstige ziekte zoals encefalitis (hersenontsteking) of meningitis (hersenvliesontsteking). De ernstige vorm komt vaker voor bij oudere mensen en kan dodelijk zijn (bij één op tien getroffen personen).

Hoe wordt de diagnose van West-Nilevirusinfectie gesteld?

Als de arts een vermoeden van westnijlkoorts heeft, kan de diagnose met een bloedname of lumbaalpunctie (ruggenprik) gesteld worden. Afhankelijk van de fase van de ziekte kunnen verschillende testen gebruikt worden, zoals een PCR Staat voor ‘Polymerase chain reaction’ of ‘polymerasekettingreactie’. Deze techniek wordt in laboratoria gebruikt om DNA-fragmenten te vermeerderen. Hierdoor kan de aanwezigheid van ziekteverwekkers op een snelle manier vastgesteld worden. -test en serologie Ook wel serologische test. Hierbij worden antilichamen (die door het lichaam worden aangemaakt als reactie op de aanwezigheid van een ziekteverwekker) in een bloedmonster gemeten.

Hoe wordt de ziekte behandeld en voorkomen?

Er is geen specifieke behandeling voor westnijlkoorts, de klachten worden symptomatisch behandeld met pijnstillers en rehydratie bij koorts. Bij de ernstige vormen is een ziekenhuisopname nodig. 

Er is geen vaccin voor menselijk gebruik beschikbaar, wel voor paarden. Preventie gebeurt door het voorkomen van muggenbeten.